Willem Jan van den Brink in gesprek met Sil Wijnvoord
Willem Jan van den Brink is de huisschrijver van het Brinkhuis – op 21 mei jl kwam hij met Sil Wijnvoord in gesprek. Een pensionado die niet stilzit..
“Er gewoon zijn” – Een gesprek met Sil Wijnvoord
door Willem Jan van den Brink – Brinkhuis Laren, 21 mei 2025
Wie geregeld het Brinkhuis in Laren bezoekt, kent haar gezicht: Sil Wijnvoord – voluit Silvana – jarenlang hét aanspreekpunt in de bibliotheek voor jeugdboeken. Inmiddels met pensioen, maar allesbehalve stilzittend. Sil is een energieke voorvechter van lezen, verhalen en verwondering.
Op haar 23ste begon ze als administratief medewerker in de bibliotheekwereld. Later, in 2001 volgde ze een pittige tweejarige opleiding tot medewerker informatie en advies, speciaal gericht op het bibliotheekwezen. Eén dag per week naar school, de rest werken in de praktijk. Als afstudeerproject bedacht ze iets opmerkelijks: de Z@p-O-tk (spreek uit: Zappotheek) – een kleurrijk alternatief voor de klassieke thematische boekindeling. “Boeken op kleur ordenen was toen nog radicaal vernieuwend,” vertelt Sil. Inmiddels werkt het huidige PIM-systeem óók met kleur.
Maar Sil’s liefde voor lezen is niet alleen visueel. Ze maakt zich zorgen over de ‘ontlezing’ onder jongeren. “Het is een groot probleem,” zegt ze onomwonden. Toch ziet ze hoop. “Je moet energie stoppen in kinderen die wél lezen. Kinderen zijn van nature nieuwsgierig, je moet ze triggeren.” Haar aanpak? Geen standaard leesmethodes – “die hebben het lezen ziek gemaakt” – maar vragen als: Waar gaat dit boek over? Voor welk kind is het interessant?
Ze bezocht scholen, las voor, vertelde over boeken, en gaf mediawijsheid lessen – over internet, reclame en beeldtaal. Zelf ontwikkelde ze het programma Mediawijs met Gijs, waarin ze haar talent voor tekenen inzette. Cursussen bij schrijfster en illustrator Gitte Spee hielpen haar om eigen illustraties te maken. “Ik ben een beeldmens,” zegt Sil, terwijl ze haar notitieboek vol tekeningen laat zien.
Haar eigen leesliefde begon jong. Favoriet uit haar kindertijd? Kruimeltje van Chris van Abcoude, ook bekend van Pietje Bell.
In het Brinkhuis begeleidt Sil een groep ‘leesambassadeurs’ – moeders die kinderboekenkennis verspreiden op de basisscholen van hun kinderen. Sil reikt titels aan, vertelt over nieuwe boeken en laat boeken zien “waar leerkrachten iets mee kunnen.” Ook dragen de leesambassadeurs zelf titels aan en wisselen hun ervaringen op de scholen met elkaar uit.
Trouwens, Sil praat liever over jeugdboeken dan kinderboeken. “Je moet aansluiten bij hun belevingswereld,” zegt ze. Een voorbeeld? Een kleine geschiedenis van de mens door dierenogen van Jouke Akveld & Djenné Fila. “Dieren die door hun ogen de geschiedenis vertellen – dat werkt. Zo komt geschiedenis tot leven.”
Moet een boek vooral geschikt zijn in de ogen van volwassenen? “Nee,” zegt Sil beslist. “Een kind mag alles lezen.” Maar juist die bijzondere boeken vragen om een begeleidende hand. “Het mooiste is het gesprek dat volgt: Heb jij weleens meegemaakt dat….? Zo kan een boek dat je eerst links liet liggen, opeens een juweel blijken.”
Ze citeert Emma Carlisle, uit Hoe wonderschoon is een boom:
“Heb jij weleens een boom in je handen gehouden met sprookjes of liedjes in de vorm van een boek?”
Voor Sil zijn boeken inderdaad bomen vol verhalen.
In haar vrije tijd illustreert zij de verhalen van Wybo, de broer van haar partner Petra. Wybo heeft een verstandelijke beperking en vertelt zijn belevenissen via zijn alter ego Bas de Beer. Liefdevol en creatief – precies zoals Sil zelf is.
Gevraagd naar haar motto, aarzelt ze even. Dan zegt ze: “Ik vraag me weleens af: waarom doe ik dit allemaal? En dan denk ik: je doet het voor jezelf.”
En wat haar uiteindelijk drijft?
“Er gewoon zijn.”
